27 września br. w Janowie odbyły się uroczystości związane z 81. rocznicą rozformowania 110 Zapasowego Pułku Piechoty. Uroczystości ze względu na pogodę rozpoczęły się mszą św. w kościele pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Łosewie, a następnie kontynuowane były w Janowie przed pomnikiem składającym się z czterech kamieni upamiętniającym rozwiązanie 110 Zapasowego Pułku Ułanów, gdzie delegacje złożyły kwiaty. Powyższy pomnik stanął z inicjatywy Stowarzyszenia Kawaleryjskiego im. Podlaskiej Brygady Kawalerii w Kolnie.
W okolicznościowych przemówieniach senator Marek Adam Komorowski, wicewojewoda podlaski Marcin Sekściński podkreślali dramatyczne decyzje w trakcie kampanii wrześniowej jaką m.in. była decyzja o rozformowaniu 110 Zapasowego Pułku Piechoty. Pułk formował się po 4 września 1939 r. w Wołkowysku. 12 września Pułk osiągnął stan etatowy, a 14 września został włączony w skład Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk”. Po osiągnięciu gotowości bojowej i włączeniu do działań wojennych Pułk 27 września rozpoczął marsz na Warszawę. Nad ranem 28 września dotarł do Janowa gdzie zastała go wiadomość o kapitulacji Warszawy. Wówczas ppłk Jerzy Dąbrowski podjął decyzję o rozwiązaniu pułku, jednak nie o zaprzestaniu dalszej walki zbrojnej.
Pułk podzielił się na cztery grupy i ruszył w dalszy bój:
– ppłk. Jerzego Dąbrowskiego „Łupaszki”, która udała się na Litwę, gdzie ppłk został aresztowany przez NKWD i z powodu jego zasług w walkach z bolszewikami w latach 1919-1920, został skazany na karę śmierci i stracony;
– mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala”, którego oddział, jako wydzielony Oddział Wojska Polskiego udał się w rejon Gór Świętokrzyskich. Po bitwie pod Kockiem nie złożył broni i walczył nadal z Niemcami prowadząc wojnę partyzancką. Major zginął 30 kwietnia 1940 r. pod Anielinem;
– rtm. Witolda Bilińskiego, która postanowiła przebić się na Węgry, co w efekcie okazało się niewykonalne i żołnierze oddali się do niewoli;
– zwolnionych z przysięgi i wracających do domów.
Obchody zakończyła część patriotyczno-artystyczna, podczas której wystąpili uczniowie Szkoły Podstawowej w Janowie i zespół Borkowiacy.
Senator RP
Marek Adam Komorowski
Fot. Sylwester Nicewicz